Mikakati ya kutaka watu kubaki majumbani ili kuzuia kuenea kwa virusi vya ugonjwa wa听Corona听au COVID-19 imewaweka wafanyakazi njia panda akiwa hafahamu achague afe njaa na familia yake au afe kwa virusi.
Mikakati ya kutaka watu kubaki majumbani ili kuzuia kuenea听kwa听virusi听vya ugonjwa wa Corona听au听COVID-19 inatishia kuongeza听kwa听asilimia 56 viwango vya umaskini miongoni mwa wafanyakazi wa sekta isiyo rasmi walioko nchi za kipato cha chini.
Shirika la kazi听听la Umoja wa Mataifa,听听limesema hayo katika nyaraka yake mpya wakati huu ambapo mataifa kadhaa yamechukua hatua kali kuzuia watu kutoka majumbani ikiwemo hata kufanya biashara ndogo ndogo kama听njia听ya kudhibiti COVID-19.
ILO听inaesema kiwango hicho cha ongezeko la umaskini听kwa听asilimia 56 kati nchi hizo za kipato cha chini ni kikubwa ukilinganisha na asilimia 52 nchi za kipato cha juu na asilimia 21听kwa听walioko nchi za kipato cha kati.
Shirika hilo linasema kuwa,听鈥渢akribani wafanyakazi bilioni 1.6 wa sekta isiyo rasmi kati ya wafanyakazi bilioni 2 wa sekta hiyo duniani kote, wameathiriwa na hatua za kukaa ndani听au听kutotembea hovyo. Wengi wao wako kwenye sekta zilizoathiriwa zaidi听au听kwenye maeneo ambayo kuna madhara makubwa. Sekta hizo ni pamojana zile za malazi, chakula, uzalishaji, biashara ya jumla na rejareja na zaidi ya wakulima milioni 500 wanaozalisha chakula听kwa听ajili ya wakazi wa mijini.鈥�
Ripoti inasema kuwa wanawake ndio wamekumbwa zaidi kwenye sekta hizo na kwamba,听鈥渨akati wafanyakazi wakihitaji kufanya kazi kulisha familia zao, hatua za kudhibiti COVID-19 katka nchi nyingi haziwezi kutekelezwa ipasavyo. Hii inaathiri juhudi za serikali za kulinda jamii na kukabiliana na janga.鈥�
Kama hiyo haitoshi,听ILO听inasema mvutano huo unaweza kuleta mvurugano katiika nchi ambako sekta isiyo rasmi ni kubwa.
鈥淲afanyakazi wa sekta isiyo rasmi wakiwa hawana mbinu yoyote ya kusaidia familia zao, wanabakia kwenye mkanganyiko, wafe听kwa听njaa听au听kwa听virusi,鈥澨�听imesema ripoti hiyo ikiongeza kuwa hali inakuwa mbaya kutokana na kuongezeka听kwa听uhaba wa chakula ambao unakumba zaidi wale waliokuwa kwenye sekta isiyo rasmi.
Ikimulika wafanyakaiz wa ndani, ripoti inasema kuwa听kwa听wafanyakazi hao milioni 67 ambao asilimia 75 kati yao wako kwenye sekta isiyo rasmi, suala la ukosefu wa ajira limekuwa tishio kama vilivyo听virusi听vyenyewe vya Corona.
鈥淲engi wao hajawaweza kufanya kazi, iwe听kwa听ombi la waajiri wao听au听kwa听zuio la kudhibiti kuenea听kwa听Corona. Wale ambao wanaendelea na ajira, wako hatarini zaidi kuambukizwa Corona wakihudumia familia kwenye makazi binafsi.听Kwa听wafanyakazi wa ndani wahamiaji milioni 11 hali ni mbaya zaidi,鈥澨�听imesema ripoti hiyo.
Akizungumzia ripoti hiyo, Philippe Marcadent, Mkuu wa kitengo cha sekta isiyo rasmi,听ILO听amesema kuwa,听鈥淛anga la COVID-19, linaongeza ukosefu wa usawa ambao tayari ulikuwepo. Hatua za kisera lazima zihakikishe msaada unafikia wafanyakazi na kampuni zenye uhitaji zaidi.鈥�
Kimaeneo, hatua za kuzuia watu kutochangaman zimekuwa na madhara zaidi huko Amerika ya Kusini ikifuatiwa na nchi za kiarabu, halafu Afrika, kisha Asia na Pasifiki na Ulaya na Asia ya Kati.
ILO听inapendekeza kuwa nchi zinapaswa kufuata mkakati mchanganyiko unaozingatia athari zote za kiafya na kiuchumi.
Kwa听mantiki hiyo, nchi zinatakiwa kuwa na sera zinazopunguza fursa za wafanyakazi wa sekta isiyo rasmi kupata maambukizi ya听virusi, kuhakikisha wale wanaoambukizwa wanapata huduma ya afya, kuwapatia msaada wa kipato na chakula wao na familia zao pamoja na kuzuia hali ya sasa isilete madhara ya kudumu ya kiuchumi.
